Những tấm lòng vàng 28.10.2022
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.'Bão phi tiêu' xóa sổ giấc mơ vô địch Liên Quân Mobile của One Star
Thông tin được Sở GD-ĐT TP.HCM cho biết tại hội nghị sơ kết thực hiện triển khai lớp học số do Sở này tổ chức vào sáng nay, 9.1. Năm học 2022-2023, lần đầu tiên TP HCM tổ chức thí điểm lớp học số môn tin học, tiếng Anh ở 2 trường tiểu học với mục đích giải quyết tình trạng thiếu giáo viên khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Trường tiểu học Thạnh An (huyện Cần Giờ) và Trường tiểu học Trung Lập Thượng (huyện Củ Chi) là hai trường được chọn để thực hiện thí điểm từ học kỳ 1 năm học 2022-2023. Đây cũng là những trường có địa bàn xa trung tâm, thiếu giáo viên tin học và tiếng Anh nhưng lại khó tuyển dụng cũng như điều chuyển giáo viên từ các nơi khác do đặc thù là địa bàn ở vùng xa. Tổng cộng 104 tiết tiếng Anh và 62 tiết tin học đã được tổ chức bằng hình thức lớp học số tại 2 ngôi trường này.Từ học kỳ 2 của năm học 2023 - 2024, mô hình lớp học số được mở rộng đối tượng học sinh tham gia tiết học - gồm học sinh của 2 huyện Mường Khương và Si Ma Cai (Lào Cai). Trong đó, mô hình lớp học số giải quyết bài toán thiếu giáo viên các môn âm nhạc, mỹ thuật, ngoại ngữ, tin học tại các trường ở khu vực vùng sâu, vùng xa, hải đảo…Lớp học số không chỉ được tổ chức với sự hỗ trợ của trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số thành phố ở tiểu học Thạnh An (huyện Cần Giờ, TP.HCM), Trung Lập Thượng (huyện Củ Chi, TP.HCM), tỉnh Lào Cai (giáo viên dạy tại trường quay hiện đại tại thành phố, tương tác, kết nối trực tiếp với học sinh ở các điểm trường) mà còn được thực hiện theo mô hình 1-1. Tức là giáo viên dạy qua máy tính trực tuyến từ một trường học tại TP.HCM hỗ trợ một trường ở tỉnh bạn. Cách làm này có 14 giáo viên của 6 trường TP.HCM tham gia dạy, thực hiện 34 tiết. 8 trường tiểu học ở tỉnh bạn được hỗ trợ gồm Cao Văn Ngọc, huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; Tung Chung Phố, tỉnh Lào Cai và các trường ở tỉnh Điện Biên như thị trấn Mường Áng, Tả Sìn Thàng; Nậm Chua; Quảng Lâm; Phì Nhừ.Trong năm học 2024-2025 này, Sở GD-ĐT TP.HCM tiếp tục hỗ trợ triển khai lớp học số môn tiếng Anh cho một số trường ở các địa phương trên. Có 47 giáo viên của 8 trường tiểu học tham gia, thực hiện được 271 tiết học để hỗ trợ 8 trường ở huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; tỉnh Lào Cai và tỉnh Điện Biên đã nêu ở trên.Ông Nguyễn Bảo Quốc, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết trong thời gian tới TP.HCM tiếp tục hướng dẫn các trường tích cực phối hợp với phòng chuyên môn và trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số thành phố hỗ trợ, xây dựng các tiết dạy với đội ngũ giáo viên giỏi, nội dung có chất lượng cao nhất, sử dụng công nghệ tiên tiến để học sinh cảm thấy hứng thú trong học tập với nhiều phương pháp mới, năng động.Sở cũng sẽ có nhiều đợt đánh giá, góp ý, rút kinh nghiệm về tổ chức, quản lý, chuyên môn giảng dạy và nền tảng hỗ trợ. Đồng thời làm sao để lớp học số không chỉ hỗ trợ học sinh tiểu học ở các địa phương khó khăn của TP.HCM và các tỉnh xa mà còn hỗ trợ chính các trường tiểu học ở các địa phương trên toàn thành phố đang thiếu các giáo viên tin học, mỹ thuật, âm nhạc, tiếng Anh…
Chuyên gia cảnh báo dịch vụ hiến tinh trùng nhằm dụ phụ nữ quan hệ tình dục
Trong phiên giao dịch cuối cùng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện bơm ra 39.723,57 tỉ đồng vào ngày 24.1. Trong đó, 12 thành viên đã trúng thầu 24.756,87 tỉ đồng ở kỳ hạn 14 ngày; 9 thành viên trúng thầu 14.966,7 tỉ đồng kỳ hạn 21 ngày. Ở chiều ngược lại, nhà điều hành đã hút về 8.100 tỉ đồng, 5 thành viên trúng thầu ở kỳ hạn 14 ngày. Lãi suất trúng thầu vẫn ở mức 4%/năm.Như vậy, đây là phiên bơm tiền ra thị trường mạnh nhất của nhà điều hành kể từ đầu năm đến nay. Chỉ tính riêng trong tuần này, Ngân hàng Nhà nước đã bơm ròng 103.729 tỉ đồng, cụ thể bơm ra 133.579 tỉ đồng và hút về 29.850 tỉ đồng.Việc cung tiền mạnh từ Ngân hàng Nhà nước khiến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng sụt giảm vào những ngày cận Tết Nguyên đán. Lãi suất tiền đồng trên thị trường liên ngân hàng giảm từ 0,3 - 0,8%/năm trong tuần. Lãi suất kỳ hạn qua đêm xuống còn 3,92%/năm, 1 tuần còn 4,82%/năm, 2 tuần còn 4,74%/năm, 1 tháng còn 4,88%/năm, 3 tháng 5%/năm, 6 tháng 5,7%/năm… Doanh số giao dịch ở các kỳ hạn cũng tăng lên cao. Cao nhất là kỳ hạn qua đêm với 438.130 tỉ đồng, kỳ hạn 2 tuần lên 76.000 tỉ đồng, 1 tháng lên 7.325 tỉ đồng…Không những lãi suất giảm mà việc bơm ròng tiền ra nền kinh tế trong tuần qua còn giúp giá USD trên thị trường giảm. Trong tuần này, các ngân hàng thương mại đã giảm giá USD 200 đồng, tương đương đi xuống 0,78%. Giá USD tại Vietcombank mua USD với giá 24.770 - 24.800 đồng, bán ra 25.300 đồng…
Ngày 24.1, Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) tăng lãi suất thêm 0,05 - 0,2%/năm ở các kỳ hạn. Ở kỳ hạn 1 tháng, nhà băng này đưa lãi suất ở mức 3,95%/năm, 2 tháng 4%/năm, 3 tháng 4,15%/năm, 6 tháng 5,45%/năm, 12 tháng 6,05%/năm và mức cao nhất là 6,45%/năm ở kỳ hạn 24 tháng. Cake by VPBank điều chỉnh tăng lãi suất huy động tại nhiều kỳ hạn với mức tăng 0,1 - 0,4%/năm. Trong lần điều chỉnh mới này, kỳ hạn gửi 1 tháng tại Cake by VPBank có lãi suất huy động giữ nguyên ở mức 4,3%/năm; kỳ hạn 2 - 3 tháng có lãi suất là 4,5%/năm, tăng 0,1%/năm so với trước đó; kỳ hạn 4 - 5 tháng giữ nguyên ở mức 4,5%/năm. Cake by VPBank tăng lãi suất huy động kỳ hạn 6 - 11 tháng thêm 0,4%/năm lên mức cao mới là 5,9%/năm. Các kỳ hạn gửi 12 - 18 tháng được Cake by VPBank áp dụng lãi suất 6%/năm, tăng 0,1%/năm. Trong khi lãi suất kỳ hạn 24 - 36 tháng tăng thêm 0,2%/năm lên mức 6,3%/năm. Sau khi điều chỉnh, lãi suất huy động các kỳ hạn 6 - 11 tháng của Cake by VPBank tiếp tục ở mức cao nhất thị trường, khi cao hơn 0,05 - 3%/năm so với các ngân hàng truyền thống. Như vậy, ngân hàng số này tăng thêm lãi suất nhiều kỳ hạn với mức cao nhất lên đến 0,4%, đồng thời khuyến mãi thêm 0,3% cho kỳ hạn từ 6 tháng, nâng tổng mức lãi suất cao nhất mà khách hàng có thể nhận được là 6,6%. Tương tự, một số nhà băng khác cũng tăng lãi suất như Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoViet Bank) tăng lãi suất huy động kỳ hạn 6, 7, 8 tháng lên 5,45%/năm, thêm 0,2 - 0,25%/năm. Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) lần thứ hai trong tháng điều chỉnh lãi suất huy động từ 0,1 - 0,2%/năm. Lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng 3%/năm, 3 tháng 3,8%/năm, 6 tháng 5,3%/năm, 12 tháng 5,6%/năm…Các ngân hàng tăng lãi tiết kiệm trước kỳ nghỉ tết kéo dài nhằm thu hút lượng tiền lương thưởng. Từ đầu tháng 1 đến nay, có hơn 10 ngân hàng tăng lãi suất hút vốn trên thị trường. Mức lãi suất kỳ hạn 1 tháng cao nhất hiện nay là 4,3%/năm của MBV, Nam A Bank, KienLongBank; mức 4,2%/năm là Vietbank; mức lãi suất 4,1%/năm thuộc về MSB, NCB, DongABank; mức 4%/năm thuộc về IVB, OCB… Theo dự báo của VNDIRECT, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng bình quân có thể tăng thêm khoảng 0,3% đạt mức từ 5,2% đến 5,3%/năm vào cuối năm 2025. Điều này phản ánh nhu cầu tăng vốn huy động của các ngân hàng nhằm đáp ứng yêu cầu vốn tối thiểu theo chuẩn Basel II và hỗ trợ các hoạt động cho vay khi nền kinh tế phục hồi.Hết hôm nay (24.1), các ngân hàng nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài từ ngày 25.1 đến hết ngày 2.2. Tuy nhiên, khách hàng có tiền gửi trong giai đoạn này lưu ý để tránh mất lãi. Theo quy định của một số ngân hàng hiện nay, đối với sổ đến hạn tất toán trong dịp lễ tết sẽ được tính lãi khác với bình thường. Chẳng hạn, Vietcombank quy định "trường hợp ngày đến hạn của khoản tiền gửi có kỳ hạn trùng với ngày lễ, ngày Tết hoặc ngày nghỉ khác theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, ngày đến hạn được chuyển sang ngày làm việc tiếp theo đầu tiên của Vietcombank và được hưởng mức lãi suất của kỳ hạn đang áp dụng cho khoản tiền gửi có kỳ hạn. Vietcombank thực hiện chi trả gốc và lãi tiền gửi có kỳ hạn vào ngày đến hạn này".Với đặc thù là ngân hàng thuần số, đại diện Cake by VPBank cho biết ứng dụng hoạt động 24/7. Bất cứ lúc nào khách cần giao dịch thanh toán, chuyển khoản, lì xì, mở sổ tiết kiệm chỉ mất vài giây. Khách hàng có thể mở mới sổ tiết kiệm trong dịp tết để có mức lãi cao. Dịch vụ mở thẻ tín dụng, ứng nhanh một khoản tiền để chi tiêu tết... đều có thể giao dịch trực tuyến trên Cake by VPBank với tốc độ phê duyệt chỉ vài phút. Đặc biệt, từ ngày 20.1 đến 28.2, Cake by VPBank tặng thêm 0,3% lãi suất cho tất cả các khoản tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên. Bên cạnh đó, khi gửi tiết kiệm từ 2,5 triệu đồng, khách hàng sẽ được tặng 5 lượt 5 lượt rút lì xì hái lộc đến 888.000 đồng.
CSGT TP.HCM: Hơn 1.500 người vi phạm nồng độ cồn, tốc độ trong 3 ngày tết
Dương Chí Quốc, sinh viên Trường ĐH Tôn Đức Thắng, chia sẻ: “Mình cùng người yêu ra đây từ 17 giờ. Mình đi sớm để tránh kẹt xe. Tụi mình đi dạo một vòng phố đi bộ Nguyễn Huệ rồi tìm vị trí ngồi trước. Mấy năm trước lễ là mình về quê, năm nay quyết định ở lại thành phố đi xem bắn pháo hoa cùng bạn gái”.
